Tym razem przygotowałem dla Was coś bardziej praktycznego: grę planszową. Właściwie będzie to pomysł na grę, a jej dopracowanie zostawię Wam.
Punktem wyjścia do przygotowania tej gry był następujący fragment metodyki starszoharcrskiej:
„Harcerze starsi cenią swoją niezależność myślenia. Są dociekliwi i szukają własnego wytłumaczenia otaczającej ich rzeczywistości. Nie chcą, aby im cokolwiek narzucano. Zastanawiają się, co w życiu jest naprawdę ważne. Mają wątpliwości. Inaczej niż młodsi harcerze będą rozumieć także Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie. Prawo i Przyrzeczenie mają pomóc harcerzom starszym wspinać się na ich własne szczyty, szukać własnych ścieżek. Harcerze starsi zaczynają postrzegać harcerskie wartości na swój własny sposób, może być tak, że nie zgadzają się z tym, jak ich drużynowy czy drużynowa interpretują harcerskie ideały, wręcz mogą buntować się”.
No to dajmy im szansę poszukania własnego wytłumaczenia.
„ZADECYDUJ O LOSACH ŚWIATA”
Rekwizyty: duża mapa świata, opisy problemów.
Czas gry: 1,5 godz.
Uczestników gry dzielimy na trzy grupy (zamiast dzielić możemy wykorzystać naturalny podział na zastępy): pacyfiści, militaryści i obserwatorzy.
W czasie gry harcerze będą odgrywali rolę komisji ONZ do spraw zdarzeń specjalnych zachodzących na naszej planecie.
W czasie posiedzenia komisji prowadzący grę będzie ogłaszał problemy, jakimi powinna zając się komisja. Problemy powinny dotyczyć różnych państw na różnych kontynentach.
Po ogłoszeniu problemy ogłaszana jest przerwa w obradach i dyskusja w podkomisjach. Każda z grup ma za zadanie przygotować projekt rozwiązania problemy zgody z ideologią stronnictwa, do którego należą: pacyfiści – w sposób pokojowy, militaryści – z użyciem siły. Po naradzie w podkomisjach wszyscy się zbierają i prezentują swoje sposoby rozwiązania problemu. Następuje dyskusja nad tym, które rozwiązanie wybrać. Po upływie czasu przeznaczonego na dyskusję obserwatorzy podejmują decyzję o wyborze rozwiązania. Może być to miks rozwiązania pacyfistów i militarystów.
Decyzję podejmują na podstawie argumentów, jakie padły podczas dyskusji i kryteriów wyboru, które opracowują przy ogłoszeniu każdego problemu (w czasie, kiedy inni pracują nas swoim rozwiązaniem).
Przy każdym punkcie może być różny limit czasu na dyskusje.
Można ogłosić ile czasu jest na dyskusje, albo zostawić to jako niewiadomą. Ogłoszenie końca czasu można umotywować tym, że pojawił się kolejny pilny problem, którym musimy się zająć.
Kluczowe w tej grze jest przygotowanie odpowiednich problemów.
Powinny być takie, żeby żadne ze stronnictw nie było faworyzowane. Powinny znaleźć się problemy, które powinno się rozwiązać tylko pokojowo (np. obecna sytuacja w Ukrainie), tylko siłowo (np. agresja jakiegoś państwa na inne) i pośrednie.
Gra polega na przekonywaniu się w czasie dyskusji do swojego rozwiązania,
Wariantem gry może być to, że po wybraniu rozwiązania prowadzący grę odczytuje, jaki był skutek przyjęcia tego rozwiązania. Może być mniej albo bardziej zaskakujący – taki, który pokaże wpływ naszych wyborów na to, co się stanie w dłuższej perspektywie.
Na koniec gry mówimy harcerzom, że każda trudna sytuacja dotykała tematyki jednego z punktów Prawa Harcerskiego. Niech harcerze (w grupach) przypiszą punkty do poszczególnych problemów, które napotkali w czasie gry.
Gra jest elementem wprowadzania w nowy program ZHP „2 do 100. Wasz ruch”
Mirek Grodzki