Puszczańskie miano

Łącznik powiedział przecież wyraźnie, że na tyle jest obliczona trasa. A on tymczasem od godziny nie może znaleźć ostatniego listu z informacją, gdzie jest punkt zborny. Podniósł się z trudem. Ścięgna odwykłe po zimie od długotrwałego marszu bolały przy każdym ruchu.

Łukasz powiedział do siebie: Załóż plecak i zacznij szukać jeszcze raz. To musi być gdzieś tu. No, wstań! Od 23 godzin był na trasie biegu i nie miał już sił. Podtrzymywała go tylko nadzieja na szybkie jego zakończenie.

Łącznik powiedział przecież wyraźnie, że na tyle jest obliczona trasa. A on tymczasem od godziny nie może znaleźć ostatniego listu z informacją, gdzie jest punkt zborny. Podniósł się z trudem. Ścięgna odwykłe po zimie od długotrwałego marszu bolały przy każdym ruchu. Pochylił się jednak i kolejny raz zaczął uważnie obchodzić teren dookoła samotnej sosny. W promieniu dwudziestu kroków nie było źdźbła trawy, tylko piach i stare zeschłe igły. Nigdzie najmniejszego śladu zaszyfrowanej depeszy. Nic, żadnej starej puszki po konserwach, wystającej z ziemi butelki, czy choćby śladu kopania. W pobliżu nie było nawet kamienia, na którym mógłby być wydrapany znak. Tylko pod drzewem leżały dwie okorowane, jakby przypadkiem skrzyżowane gałęzie. Ten znak mówił: ta droga jest zła, poszukaj innej.

Pień drzewa także nie krył wskazówki. Wysoka stara sosna miała gałęzie dopiero gdzieś od piętnastego metra. Z ich końca nie zwisała żadna kartka, żadna też dziupla nie kryla zapowiedzi niespodzianki. “Znowu klapa” – pomyślał. Usiadł i czuł, że już nic nie jest wstanie zrobić. “Choroba” – przemknęło mu przez głowę – “pierwszy wiosenny rajd z zastępem. Ładnie się popisałem nie me co”. Wyciągnął z kieszeni kawałek suchej kiełbasy i zaczął ją wolno przeżuwać. Oparty plecami o pień drzewa jeszcze raz przypomniał sobie trasę całego biegu.

Gdy marcowe słońce zaczęło mocniej przygrzewać, a śnieg stopniał na polach, w zastępie zapanowało ożywienie. Stary zwyczaj nakazywał bowiem, aby tuż przed końcem kalendarzowej zimy opuścili zimowe leże i udali się na trzydniową wykapkę za miasto w celu sprawdzenia, czy naprawdę widać już wiosnę. W środę przed czwartkową zbiórką “Młodych Wilków” Łukasza odwiedził przyboczny. Zostawił kopertę i polecił otworzyć ją dopiero nazajutrz o godzinie 20.00. W kopercie była wiadomość, która po odszyfrowaniu brzmiała: „Harcerz musi być w każdej chwili gotowy do niesienia pomocy wszystkim potrzebującym. Wobec tego, zakładając, że lada chwila nadejdzie wiosna, której trzeba będzie pomóc w pokonaniu ociągającej się z odejściem zimy, zarządzam w drużynie do odwołania stan alarmowy. W każdej chwili spodziewaj się dalszych instrukcji”.

W piątek, o 5 rano, przez łącznika otrzymał rozkaz wymarszu z domu. Należało zabrać ze sobą ekwipunek na 3-dniowy biwak. Nie miał zbyt wiele czasu do stracenia. O 6.10 odjeżdżał pociąg, którym miał wyjechać z miasta. Informacje przyniesione przez łącznika mówiły, że wędrować będzie sam, że liczyć może tylko na swoje umiejętności. Zabroniono mu kontaktować się z kimkolwiek z zastępu. Jego wyjazd miał być zachowany w tajemnicy. 0 9.30 wysiadł na małej stacji, gdzie w myśl instrukcji zgłosił się do zawiadowcy. Otrzymał od niego kopertę z dalszymi wskazówkami. Do podanych azymutów 19-kilometrowej trasy, alfabetem Morse’a załączone były wskazówki. Miał notować wszystkie swoje przemyślenia i spostrzeżenia poczynione na trasie.

Po dwóch godzinach marszu na 7 kilometrze nad jeziorem, będącym rezerwatem Siwej Czapli przez dwie godziny obserwował zachowanie się ptactwa.

Na 11 kilometrze należało założyć biwak – bazę dla zastępu dziewcząt, które miały tu przybyć następnego dnia. Przygotował więc chrust, zostawił dokładny plan sytuacyjny terenu, zbudował kuchnię polową i szałas, w którym spędził noc.

Na 15 kilometrze, w mijanej wsi odnaleziony po drodze list informował, że trzeba odszukać zagrodę Nr 14 i dokonać w niej naprawy ściany szopy, gdzie starzy gospodarze trzymali drewno i węgiel. Zajęło mu to aż 3 godziny, ale za to zjadł gorący obiad.

18 kilometr doprowadził go do strumienia, na którym była zerwana kładka. Sprytnie umieszczona wiadomość nakazywała jej naprawę, wskazując miejsce, gdzie ukryty był potrzebny do tego sprzęt. Po przejściu strumienia zorientował ostatni azymut. Później szedł za znakami patrolowymi, aż dotarł do listu. Narysowane na nim znaki wskazywały dalszą drogę. Poza tym nie było nigdzie żadnych dodatkowych wskazówek. List miał przy sobie. Wyciągnął kartkę i raz jeszcze oglądał znaki pisma obrazkowego.

Łukasz wpatrywał się w znaki patrolowe narysowane na kartce i nagle doznał olśnienia. “Mam” – wykrzyknął. “Przecież jedenaście kroków, a ja fujara przestałem liczyć jak zauważyłem list. To musi być to. W tym tkwi pułapka. Ty mamucie, dałeś się nabrać”.

Szybko wrócił dwa kilometry do samotnego drzewa – tyle bowiem odprowadził go od niego fałszywy list i jeszcze raz uważnie rozpoczął liczyć. Po siedmiu krokach minął miejsce, w którym znajdował się ten pierwszy fałszywy list. Jedenasty krok wypadł mu na stare kretowisko. W kopczyku ziemi znalazł szklaną fiolkę z właściwą informacją Tym razem nie było niespodzianek. Poznał pismo zastępowego: ”W odległości 4 km znajduje się leśniczówka. Czekamy tam na ciebie. Azymut 280 stopni”.

Gdy wszedł do ciepłej, przytulnej izby przywitał go radosny wrzask całego zastępu. Sam drużynowy odebrał od niego meldunek i zeszyt, w którym sporządzał notatki. „Młode Wilki” królowały w leśniczówce od piątku. Przyjeżdżali tu od dwóch lat. Pomagając leśniczemu w pracy zyskali w zamian wdzięczność i serdeczną gościnę. W pobliżu leśniczówki zbudowali sobie głęboko schowaną w lesie bazę zastępu. Tym razem zastęp sprzątał przecinki z nagromadzonego przez zimę chrustu. Pracowali całą sobotę. Tylko Łukasz otrzymał inne zadanie. Pokonanie długiej i niełatwej trasy wymagało od niego wiele trudu, ale było potrzebne, gdyż w ten sposób odbywał „próbę imienia”. Zwyczaj zastępu nakazywał, że każdy jego członek musi wykazać się nie lada jakimi umiejętnościami aby zasłużyć na leśne zawołanie. Zdobyć je można tylko raz w roku – właśnie na przedwiośniu. Zastęp więc na swojej ostatniej zimowej, a już prawie wiosennej wycieczce pracował dla lasu, a Łukasz zdobywał prawo do posiadania pseudonimu. Wszyscy w zastępie wiedzieli o tym co go czeka, sami przecież układali dla niego trasę. Teraz gdy zmęczony spał, uważnie przeglądali jego zapiski i słuchali sprawozdania przybocznego, który cały czas mu towarzyszył. Wreszcie uznali, że Łukasz zasłużył na przyjęcie do grona Leśnej Braci. Wszystko potrzebne do uroczystego obrzędu było już przygotowane. Długie Pióro wyciągnął kawałek wyschniętej kory brzozowej, na którym napisał imię i nazwisko Łukasza oraz jego nowe puszczańskie miano. Sobieradek Leśny ułożył ognisko z dębowych szczap, a Szary Wilk zrobił z kawałka skóry woreczek, który zawieszony na rzemyku można nosić na szyi. Żuraw wypalił na kawałku cienkiej sklejki złamaną strzałę i głowę wilka – znak zastępu.

Milczący Bóbr obudził Łukasza nad ranem.

Nie przyszło mu to łatwo, ale zimna woda działa nawet na największych śpiochów. Oprzytomniałego, ubranego w mundur ale jeszcze nieziemsko zmęczonego przyprowadził do ogniska. W niewielkiej kotlinie porośniętej starymi, wysokimi świerkami zebrał się cały zastęp. Dookoła kamiennego kręgu na fotelach wykonanych ze starych spróchniałych pni siedziały w milczeniu „Młode Wilki”. Niewielki płomień ledwo rozjaśniał panujący mrok. Gdy Łukasz usiadł, wstał drużynowy. Wpatrując się w migocące płomienie powiedział: “Puszczańskie miano to zaszczyt nie lada dla każdego harcerza. Nie zdobywa go się na ładne oczy. Kosztuje ono wiele trudu i wysiłku. Wykazałeś się odpornością na zmęczenie i wieloma umiejętnościami. Ten, kto dostąpi zaszczytu przyjęcia do puszczańskiej gromady, jest dumą dla całej drużyny. Nie każdy jest tego godzien. Pamiętaj ile trudu i ile wyrzeczeń włożyłeś w to, aby do nas dotrzeć. Szanuj więc swoje puszczańskie miano i bacz aby nie okryło się złą sławą”.

Gdy przebrzmiała gawęda drużynowego zastępowy zaintonował pieśń drużyny. Później śpiewali jeszcze kilka piosenek aż wreszcie zapadła cisza. Zastępowy wstał, wyciągnął przygotowaną przez Długie Pióro brzozową korę i podszedł z nią do ogniska. Spalił tę część, na której napisane było imię i nazwisko Łukasza, został tylko kawałek zawierający jego puszczańskie miano. Przy wykonywaniu tych czynności patrzył cały czas na Łukasza i mówił: “Niech zginie z tą chwilą Łukasz, a pola i lasy, rzeki i jeziora, góry i doliny, wszystkie leśne stworzenia skaczące, fruwające i pełzające, znają cię pod zawołaniem „Złamanej Strzały”. Po tych słowach założył Łukaszowi na szyję skórzany woreczek. Żuraw włożył do niego wypaloną sklejkę a Sobieradek zwęglony okruch dębowego konara. Gdy ogień zaczął dogasać zastęp wstał i w milczeniu odszedł do leśniczówki.Przy czerwono żarzących się węglach siedział zamyślony Łukasz. Czekał aż z ogniska zostanie tylko szary popiół.

KOMENTARZ:

[1] Alarm poprzedzony był wieloma zbiórkami o tematyce związanej ze zmianami zachodzącymi w przyrodzie na wiosnę, na których omawiano takie sposoby wyekwipowania się na kilkudniową wędrówkę w tym okrasie. Przeprowadzono takie ciekawe zajęcia np.: jak i dlaczego zmieniają się na wiosnę pąki drzew, odwiedzono wystawę ornitologiczną i ogród botaniczny.

[2] Cały czas za Łukaszem podążał będzie za nim „cień”. Był nim przyboczny, który miał interweniować w sytuacji nieprzewidzianego niebezpieczeństwa. Nie wiedział także, że drużynowy odbył wcześniej rozmowę z rodzicami wyjaśniając im założenia rajdu i uzyskując zgodę na udział w nim ich syna.

[3] Łukasz zdecydował się na zbudowanie najprostszego szałasu przeciągając linę między dwoma blisko siebie rosnącymi drzewami. Pozostałe elementy rusztowania także wykonał z linek. Poszycie sporządził ze słomy, którą dostał u gospodarza w pobliskiej wsi. Ponieważ marcowe noce są jeszcze bardzo zimne na podłogę nakładał solidną ilość jedliny – gałęzie zebrał na wyrębie. Ogrodzone dużymi kamieniami, palone przy wejściu do szałasu ognisko z ekranem dawało przyjemne ciepło a gruby dębowy konar włożony do ogniska przed północą tlił się aż do rana ogrzewając powietrze w szałasie.

[4] Idź naprzód w kierunku północnym Po przejściu mieszanego lasu przed dużym samotnym kamieniem zatrzymaj się i rozpal ognisko. Przygotuj posiłek i nie licz na niczyją pomoc. Po tym (później) idź w kierunku wzgórza. Ze wzgórza idź kierunku samotnego liściastego drzewa. Uważaj na bardzo duży spadek (stoku) jest to poważne niebezpieczeństwo. Zatrzymaj się (przy drzewie). W kierunku południowym po jedenastu krokach znajdziesz list.

Uważaj, niebezpieczeństwo.

ANDRZEJ BANASIK

„Świat Młodych”, kwiecień 1984